Umhverfi okkar
Vistkerfi mannsins
Allar vorur sem við notum, hafa einhver áhrif á umhverfið. þaðá jafnt við um þegar þær eru framleiddar, fluttar, notaðar og þegar þær eru komnar í ruslið.
Í auðugustu löndum heims býr fimmti hluti mannkyns. Þessi hluti manna ber ábyrgð á 80% af allri neyslunni og notar einnig 80% af auðlindum jarðar.
Mestur hluti orkunnar, sem við notum, fæst með því að brenna jarðefna eldsneyti, einkum olíu, kolum og gasi. Þetta veldur miklum umhverfisvanda og brýnt er að finna aðra orkugjafa í stað þessara.
Kjarnaorka veldur í reynd engri mengandi losun, svo lengi sem allt er í lagi í kjarnorkuverunum. Ef óhapp verður geta afleiðingar hins vegar orðið hörmulegar.
Lífeldsneyti, til dæmis viður og lífdísilolía, eru endurnýjanlegir orkugjafar. Þeir stuðla miklu síður að gróðurhúsaáhrifum en jarðefnaeldsneyti.
Vatns- og vindorka, sólarorka og jarðvarmi eru einng endurnýjanlegir orkugjafar.
Loftmengun
Brennisteinstvíoxíð og nituroxíð frá verksmiðjum og bílum eru sýrandi efni. Þau geta borist langar leiðir í andrúmsloftinu. Þau breytast í sýrur sem falla síðan með regninu og sýra jarðveg og vatn.
Í súrum stöðuvötnum drepast margar tegundir lífvera. Vatnið verður tærara þegar allt plöntusvifið drepst. Vinna má gegn súrnun stöðuvanta með því að dreifa kalki yfir þau. Tré verða líka fyrir skaða af súru regni.
Bara venjulegur sófi
Óskup venjulegur sófi er gott dæmi um það hvernig hversdagslegur hlutur getur gert mikinn umhverfisvanda. í sófum er oft svampur úr gerviefnum, grind úr tré, spónarplötur, pappi og krossviður. Í áklæðinu er bómull og ýmiss konar plast efni. í honum geta verið gormar og fjarðir úr málmi og lím,málning og lökkog ýmis önnur efni. Við framleiðslu allra þessa hluta og efna hefur þurft orku og við framleiðsluna hafa mengandi efni losnað út í andrúmsloftið.
Allar vorur sem við notum, hafa einhver áhrif á umhverfið. þaðá jafnt við um þegar þær eru framleiddar, fluttar, notaðar og þegar þær eru komnar í ruslið.
Í auðugustu löndum heims býr fimmti hluti mannkyns. Þessi hluti manna ber ábyrgð á 80% af allri neyslunni og notar einnig 80% af auðlindum jarðar.
Mestur hluti orkunnar, sem við notum, fæst með því að brenna jarðefna eldsneyti, einkum olíu, kolum og gasi. Þetta veldur miklum umhverfisvanda og brýnt er að finna aðra orkugjafa í stað þessara.
Kjarnaorka veldur í reynd engri mengandi losun, svo lengi sem allt er í lagi í kjarnorkuverunum. Ef óhapp verður geta afleiðingar hins vegar orðið hörmulegar.
Lífeldsneyti, til dæmis viður og lífdísilolía, eru endurnýjanlegir orkugjafar. Þeir stuðla miklu síður að gróðurhúsaáhrifum en jarðefnaeldsneyti.
Vatns- og vindorka, sólarorka og jarðvarmi eru einng endurnýjanlegir orkugjafar.
Loftmengun
Brennisteinstvíoxíð og nituroxíð frá verksmiðjum og bílum eru sýrandi efni. Þau geta borist langar leiðir í andrúmsloftinu. Þau breytast í sýrur sem falla síðan með regninu og sýra jarðveg og vatn.
Í súrum stöðuvötnum drepast margar tegundir lífvera. Vatnið verður tærara þegar allt plöntusvifið drepst. Vinna má gegn súrnun stöðuvanta með því að dreifa kalki yfir þau. Tré verða líka fyrir skaða af súru regni.
Bara venjulegur sófi
Óskup venjulegur sófi er gott dæmi um það hvernig hversdagslegur hlutur getur gert mikinn umhverfisvanda. í sófum er oft svampur úr gerviefnum, grind úr tré, spónarplötur, pappi og krossviður. Í áklæðinu er bómull og ýmiss konar plast efni. í honum geta verið gormar og fjarðir úr málmi og lím,málning og lökkog ýmis önnur efni. Við framleiðslu allra þessa hluta og efna hefur þurft orku og við framleiðsluna hafa mengandi efni losnað út í andrúmsloftið.